Beethoven voor een piano en vier blazers. Hoe Beethoven de piano en de saxofoon (die hij nooit gekend heeft) bij elkaar brengt.

MADE IN VIENNA

Klassieke muziek en Wenen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De stad was het centrum van de kunst in de 19e en 20e eeuw. Bekende componisten als Webern, Brahms en Van Beethoven componeerden er talloze bekende werken. Het Ardemus Quartet speelt samen met pianiste Maxime Snaterse het beroemde Beethovenkwintet voor piano en blazers en composities van Webern en Brahms. Een programma speciaal samengesteld ter gelegenheid van Beethovens 250e geboortejaar.

ARDEMUS SAXOPHONE QUARTET EN MAXIME SNATERSE OP PIANO

Passie voor kamermuziek bracht het jonge internationale Ardemus Saxophone Quartet bij elkaar. Hun muziek en performance is verfrissend. Het quartet is een graag geziene gast op nationale en internationale festivals. In mei 2019 verscheen de debuut-CD ‘Traces’ bij Cobra Records. Het Ardemus Quartet wordt gevormd door:

Lisa Wyss – sopraansaxofoon
Lovro Merčep – altsaxofoon
Jenita Veurink – tenorsaxofoon
Deborah Witteveen – baritonsaxofoon

Maxime (Almelo 1996) begon op negenjarige leeftijd met pianolessen. In 2011 deed zij toelating voor de Jong Talent Klas aan het Artez Conservatorium in Zwolle. In 2018 studeerde zij cum laude af en ontving ze haar bachelor-graad. In 2020 rondde Maxime haar Master of Music af met een 10, de hoogste onderscheiding. Momenteel volgt ze aan het Koninklijk Conservatorium Brussel haar tweede Master of Music bij docent Aleksandar Madžar.

Een muzikale bloemlezing over het leven van de componist. De uitdagingen, euforische momenten en soms trieste waarheid van een geniaal musicus.

LEZING: EEN KIJKJE IN DE KEUKEN VAN BEETHOVEN

Creativiteit, inspiratie en keihard werken. Een paar ingrediënten die Beethoven nodig had om tot zijn vele symfonieën te komen. Vaughan Schlepp neemt u mee op een reis naar de voltooiing van de 5e Symfonie, een van Beethovens bekendste werken. Bewaarde documenten, schetsen en ideeën voor composities vormen de route. Een reis met pieken, dalen, waarin soms pijnlijk duidelijk wordt welke tegenslagen de componist moest overwinnen. Over de openingsnoten zei Beethoven zelf: ‘Het noodlot klopt aan de deur’. Luister, geniet en leer meer over Beethoven en zijn zielenroerselen.

VAUGHAN SCHLEPP

Geboren in Tokio, opgegroeid en geschoold in Engeland en de Verenigde Staten. Net als Beethoven een wonderkind. Op zijn 5e speelde hij voor het eerst in het openbaar en op zijn 12e gaf hij zijn eerste piano-concert. Hij behaalde twee graden ‘magna cum laude’ aan de Eastman School of Music in New York. Zijn liefde voor ‘oude’ muziek en muziekinstrumenten bracht hem naar Nederland. Hij geeft wereldwijd concerten, lezingen en masterclasses. Hij is een door velen zeer gerespecteerd musicus. Tijdens het Beethoven Festival neemt hij ons mee terug in de tijd en het leven van Ludwig van Beethoven.

Van de maar liefst 32 pianosonates die Ludwig van Beethoven schreef, speelt Beethovenspecialist Brautigam zijn favorieten.

Brautigams favoriete Beethoven sonates

De sfeer en de stijl van deze sonates weerspiegelen de carrière en het levenspad van Beethoven. Van romantiek tot temperamentvolle passie. Tijdens het concert luistert u naar de sonates no 18, opus 31 no 3, no 23 opus 57 ‘Appassionata’, no 24 opus 78,  24, no 28 opus 101. Slotstuk van het concert is pianosonate 26 opus 81a ‘Les Adieux, L’Absence et le Retour’ in Es groot. Ronald Brautigam speelt de sonates op een pianoforte.

RONALD BRAUTIGAM

Pianist Ronald Brautigam wordt beschouwd als Nederlands meest gerenommeerde Beethovenkenner en -pianist. Als (inter)nationaal erkend pianovirtuoos wordt hij geprezen om zijn kennis en ongeëvenaarde muzikaliteit. In 2010 won hij de prestigieuze Midem Classical Award voor zijn reconstructie van Beethovens allereerste pianoconcert Wo04.

Luisteren in intieme setting naar Van Beethovens bekendste Vioolsonates. Nr. 4, 6 en 5, ‘Der Frühlingsonata’.

VIOOLSONATES

De vioolsonates 4, 5 en 6 behoren al eeuwen tot Beethovens bekendste ‘kleine werken’ en zijn als een inspirerende ontdekkingsreis voor violisten, pianisten en luisteraars. Beethoven was de eerste componist die de piano in zijn viool- en cellosonates een gelijkwaardige rol gaf. Hij noemde ze dan ook niet Sonates voor Viool en Piano, maar Sonates voor Piano en Viool (of Cello). Daarmee onderscheidde hij zich van de sonates van Mozart en zette de toon voor de verdere ontwikkeling van de kamermuziek.

RÉMY BAUDET – RIKO FUKUDA

Een klinkend duo: Rémy Baudet, viool en Riko Fukuda, pianoforte. Twee musici met een enorme staat van dienst. Rémy Baudet, concertmeester van het Orkest van de 18e eeuw en artistiek leider van Muscia Amphion, is een begenadigd violist. Zijn hart ligt bij muziek uit de 17e en 18e eeuw.

Riko Fukuda studeerde piano en hobo. Ze ontving een beurs om historische uitvoeringspraktijk pianoforte te studeren. Daarna maakte ze naam als solist en kamermuziekspeler. Met haar eigen Neopuk Fortpiano Quintet bracht ze 4 cd’s uit. Ze wordt geprezen om haar uitstekende techniek en interpretatie.

Bijzonder! Een wereldpremière tijdens het Beethoven Festival Zutphen. Het is de eerste grote concertuitvoering van Beethovens opera torso Vestas Feuer. Beethovens eerste opera, die tijdens zijn leven nooit tot voltooiing kwam. Naast Vestas Feuer speelt het Apollo Ensemble een eigen bewerking van Beethovens Egmont.

VESTAS FEUER

Vestas Feuer is de opera die Beethoven nooit voltooide. Niet veel mensen weten het, maar Beethoven schreef niet één, maar twee opera’s. Zijn eerste opera ‘Vestas Feuer’, met een libretto van Emanuel Schikaneder (tekstdichter van Die Zauberflöte) voltooide hij echter nooit. Het bleef bij de grote openingsscène en meer dan 80 schetsen die nooit verder bekeken werden. 401NederlandseOperas brengt een historische reconstructie van alle muziek die Beethoven achterliet. Beethoven specialist Cees Nieuwenhuizen hercomponeerde de muziek. Deze wereldpremière bevat onder anderer twee meeslepend mooie nieuwe Beethoven aria’s.

Spannend liefdesavontuur
Vestas Feuer is een avonturenverhaal rondom een adellijke jongedame, die heel Rome het hoofd op hol brengt. Er ontstaat een spannende strijd waarbij de liefdesrivalen, van keizer tot slaaf, elkaar om het leven willen brengen. Ook Volivia zelf is haar leven niet zeker. Via de tempel van de Vestaalse maagden en een sprong in de Tiber, ontsnapt ze uiteindelijk aan de dood.
Meer informatie over Vestas Feuer

DE EGMONT

Het tweede stuk dat gebracht wordt is De Egmont. Een bewerking van opus 84 voor 10 instrumentalisten. In dit werk geeft Beethoven blijk van zijn politieke zorgen door het heroïsche offer van de graaf van Egmont te verheerlijken. Het is een treurspel over het leven en de brute dood van de Nederlandse edelman Lamoraal van Egmont (1522-1568). De ouverture werd later het niet officiële volkslied van de Hongaarse opstand in 1956.

APOLLO ENSEMBLE EN DE CAST

Het Apollo Ensemble speelt muziek uit de periode van 1600 tot 1850. Van barok tot vroege romantiek. Oude klanken worden naar het nu gebracht door het gebruik van historische instrumenten. Het aantal ensemble-leden varieert van twee tot twintig. Het ensemble doet Vestas Feuer en Egmont eer aan door in de originele bezetting van 10 musici te spelen. 

Solisten Vestas Feuer: Barbara Schilstra (Volivia), Renate Arends (Sericia), Marcel Reijans (Sartagones), Timothy Veryser (Malo) en Nanco de Vries (Porus). Renate Arends zingt tevens de sopraanpartij in Egmont.

Evan Bogerd, Cantor-Organist van de Amsterdamse Westerkerk brengt Beethoven op het Zutphense Baderorgel.

L’art de la transcription

In de tijd van Ludwig van Beethoven was de Weense School in heel Europa toonaangevend. Zij vormde het hoogtepunt van de zogenaamde Weense Klassieken, waarvan Beethoven, Mozart en Haydn de belangrijkste vertegenwoordigers waren. Evenals in de bouwkunst waren symmetrie en schoonheid de opvallendste aspecten. Er was echter weinig ruimte voor het orgel en dat zorgde weer voor een gat tussen de Barok en de Romantiek. Er ontstond al snel een transcriptiecultuur om het ‘gemis’ aan orgelwerken op te vangen. Evan Bogerd vertolkt in dit concert transcripties van orgelwerken van Beethoven, W.A. Mozart, J.S. Bach en een eigen improvisatie op thema’s van Beethoven. Dit alles op een van de mooiste orgels van Nederland, het Baderorgel in de Walburgiskerk van zijn geboorteplaats.

Evan Bogerd

Evan Bogerd (1993) is een veelgevraagd concertorganist in binnen- en buitenland. Hij is gedreven het orgel te promoten voor een breed publiek. Zijn repertoire reikt van Sweelinck tot aan hedendaagse muziek van bijvoorbeeld Daan Manneke. Bach, Franck en Reger gelden als zijn favoriete componisten. Zijn antenne voor Duitse romantiek leverde veel positieve kritieken op in de pers.

Het Delta Piano Trio vormt de belofte voor de toekomst. De wereld is hun podium. In dit concert speelt het trio enkele van Beethovens beroemde pianotrio’s.

ONTLUIKEND GENIE MET EEN ONZEKERE TOEKOMST

De meester schreef veel werk voor piano. In die werken is goed te horen hoe de componist zich ontwikkelde. Pianotrio opus 1 no 3 in c moll componeerde Beethoven op 25 jarige leeftijd. Het was niet zijn eerste compositie, maar maakte deel uit van zijn eerste gepubliceerde werk voor het grotere publiek. Hij drukte hiermee een stempel op zijn vroege periode. Pianotrio opus 70 no 2 in Es groot componeerde hij in de zomer van 1808 een jaar nadat hij zijn 5e symfonie voltooide. Een onzekere periode, waarin Beethoven niet zeker was van inkomen.

HET DELTA PIANO TRIO

De drie leden van het trio vonden elkaar in het Oostenrijkse Salzburg. Het ensemble van violist Gerard Spronk, cellist Irene Enzlin en pianist Vera Kooper wordt door kenners en liefhebbers aangemerkt als één van de meest veelbelovende jonge ensembles. Wereldwijd ontroeren ze toeluisteraars met hun pure compromisloze muzikaliteit, energie en interpretatie van klassieke stukken. Kamermuziek wordt benaderd als een vorm van communicatie in al haar facetten. Zelf zegt het trio: “We trekken over de planeet als een soort reizend circus en ontdekken de wereld van de muziek met 6 oren, 6 handen en 96 snaren en één gedeelde factor: een grote liefde voor kamermuziek.”

Pianotrio’s van Beethoven: van Gassenhauer tot Geister, oftewel van toegankelijke melodie tot geheimzinnige dissonant.

VAN GASSENHAUER TOT GEISTER, OFWEL VAN TOEGANKELIJKE MELODIE TOT GEHEIMZINNIGE DISSONANT

Het Hildebrand Trio laat horen hoe de ontwikkeling van Beethoven uiteindelijk resulteerde in een grote verscheidenheid binnen zijn werk. Doordat hij brak met al langer bestaande structuren en conventies (hij trok zich er gewoon niets van aan) en hij zich vooral liet leiden door zijn eigen wereldbeeld en de daaruit voortvloeiende emoties, is zijn muziek de ene keer lieflijk en melodieus en de andere keer lastig te duiden en vol met dissonanten. Ter illustratie hiervan staat zowel het Gassenhauer trio als het Geister trio op het programma.

HILDEBRAND TRIO

Het Hildebrand Trio wordt gevormd door Cathelijne Maat, piano, Hebe Mensinga, viool en Mariette Freijzer, cello. Deze drie bevlogen musici vonden elkaar in hun passie voor kamermuziek en die van Beethoven in het bijzonder.
Cathelijne heeft met vele orkesten gespeeld en heeft zich daarnaast gespecialiseerd als liedbegeleider. Zij is pianodocente aan haar Pianoschool Zutphen. Hebe heeft o.a. gespeeld bij het Radio Philharmonisch orkest en het Nederlands Kamerorkest. Zij is hoofdvakdocent aan het Utrechts Conservatorium. Mariette speelde eveneens bij meerdere bekende orkesten. Met haar eigen bedrijf “Bach aan bed” speelt ze voor mensen die langdurig aan bed zijn gekluisterd of terminaal ziek zijn.   

In dit concert hoort u een viertal levendige, lichtvoetige werken. Het jeugdige elan en de virtuositeit van Beethoven voert de boventoon. Verrassende en luisterrijke muziek in de intieme historische setting van één van Zutphens oudste gebouwen, Dat Bolwerck.

BEETHOVEN SOLO, DUET EN TRIO

In dit bijzonder gevarieerde concert komen veel aspecten van Beethoven muziek en persoonlijkheid aan bod. Haydn gaf in zijn duetten voor strijkers duidelijk plaats en betekenis aan de viool. Beethoven zijn leerling nam dat over en werkte de composities verder uit. De grilligheid die zo kenmerkend is voor het jeugdige elan van Beethoven, krijgt een duidelijke plek in het programma. Daarnaast wordt in een samenspel tussen viool en piano ook duidelijk hoe de eerste problemen met zijn gehoor op een meesterlijke wijze in de muziek worden verwerkt en opgevangen. Wie iets over Beethoven te weten wil komen moet dit concert bezoeken.

TRIO FERNANDEZ

Het wel heel internationaal georiënteerde ensemble wordt gevormd door de Franse violist François Fernandez, de in Korea geboren violiste Yun Kim en de Japanse pianist Shintaro Kawahara. Zij beschikken allen over een bijzonder succesvolle internationale carrière. Ze kwamen naar Nederland voor onder andere de internationaal bekende en gewaardeerde ensemblecultuur. De samenstelling van het trio onderstreept de internationale en grenzeloze bekendheid van Ludwig van Beethoven.

Let op dit event is verplaatst van vrijdag 10 juni 16.30 uur naar zaterdag 11 juni 19.30 uur. De tickets voor de vrijdag blijven geldig. Had u nog geen tickets, dan kunt u ze alsnog kopen.

Van de maar liefst 32 pianosonates die Ludwig van Beethoven schreef, speelt Beethovenspecialist Brautigam zijn favorieten.

Brautigams favoriete Beethoven sonates

De sfeer en de stijl van deze sonates weerspiegelen de carrière en het levenspad van Beethoven. Van romantiek tot temperamentvolle passie. Tijdens het concert luistert u naar de sonates no 18, opus 31 no 3, no 23 opus 57 ‘Appassionata’, no 24 opus 78,  24, no 28 opus 101. Slotstuk van het concert is pianosonate 26 opus 81a ‘Les Adieux, L’Absence et le Retour’ in Es groot. Ronald Brautigam speelt de sonates op een pianoforte.

RONALD BRAUTIGAM

Pianist Ronald Brautigam wordt beschouwd als Nederlands meest gerenommeerde Beethovenkenner en -pianist. Als (inter)nationaal erkend pianovirtuoos wordt hij geprezen om zijn kennis en ongeëvenaarde muzikaliteit. In 2010 won hij de prestigieuze Midem Classical Award voor zijn reconstructie van Beethovens allereerste pianoconcert Wo04.

De Bulgaars/Nederlandse sterpianiste raakt gevoelige snaren. Haar recitals lijken te voorzien in een steeds groter wordende behoefte aan echte zielsvervoering. Marietta Petkova weet tot op het bot te ontroeren en zelfs overbekende stukken opnieuw hoorbaar te maken.

Beethoven versus Debussy

Petkova’s nieuwe programma is een ode aan de verbeelding en het gevoel. Ze blaast nieuw leven in de muziek van Beethoven, Liszt en Debussy. Een unieke ervaring voor jong en oud, kenners en niet-kenners.

Tijdens het vroege vogel concert speelt Petkova van Beethoven: 6 Bagatellen op.126 en pianosonata 27 in e mineur, op 90. Van Debussy: Suit pour le piano en een selectie van Preludes uit Boek 1 en 2.

In magazine Luister wordt haar persoon en muziek als volgt beschreven: ‘Een van de grootste pianisten van deze tijd’. ‘Ze heeft een voorkomen dat even mooi als mysterieus is, ze heeft een aansprekend persoonlijk verhaal, en ze speelt met een bovennatuurlijke intensiteit [..]. Haar concerten zijn gebeurtenissen van opperste concentratie, meditatie, een gedeeld verlangen. Het zijn gebeurtenissen die een leven verrijken, die de betekenis van de muziek lijken te veranderen [..]. Zij maakt de gelukkige toehoorders deelgenoot van een persoonlijke zoektocht, een persoonlijk leven, een persoonlijke emotie, een persoonlijke visie.’

Mariette Petkova

Marietta Petkova werd geboren aan de Donau, in Roese, Bulgarije. Zij studeerde in Sofia, Wenen (bij Paul Badura-Skoda), Banff (als Resident Artist) en in Amsterdam, waar zij in 1994 bij Jan Wijn haar studie afrondde met een 10 met onderscheiding. Daarnaast volgde zij tien jaar lang lessen bij de befaamde pianist György Sebök, die een sleutelrol in haar muzikale ontwikkeling heeft gespeeld. Op 10-jarige leeftij won ze de Grand Prix van het Nationale Piano Concours van Bulgarije. Er volgden nog vele internationale prijzen.

Tegenwoordig geniet Marietta Petkova een florerende carrière. Zij staat bekend om haar authenticiteit en veelzijdigheid.

Het Matangi Quartet en Nederlands bekendste bandoneonspeler Carel Kraayenhof hebben elkaar gevonden in de overeenkomsten die er zijn tussen Ludwig van Beethoven en Astor Piazzolla.
Ogenschijnlijk zijn het twee geheel verschillende werelden: het Wenen van rond 1800 en het Buenos Aires in het begin van de 20^e eeuw, maar daarmee is niet alles gezegd!
Carel Kraayenhof en het Matangi Quartet maken in dit concert duidelijk dat die verschillen minder groot zijn dan gedacht en bovendien dat muziek van alle tijden is.

BEETHOVEN versus PIAZZOLLA

Ludwig van Beethoven staat voor een eigenzinnige houding en benaderingswijze van kunst. Die moet onafhankelijk zijn, vrijgevochten, onconventioneel, grensverleggend en visionair.
Daarin vindt hij in Astor Piazzolla een medestander. Wat Beethoven was voor de klassieke muziek, is Piazzolla nog steeds voor de tango. Al op jonge leeftijd was hij succesvol als bandoneonist in beroemde tango-orkesten, maar al snel stopte hij bijna helemaal met de tango.
Hij zocht iets anders, een ander doel. Hij bestudeerde klassieke componisten en luisterde veel naar jazz. Net als Beethoven zocht hij naar een eigen stijl en wilde hij ook grenzen verleggen.
Het succes en de betekenis van beide componisten is evident.

HET MATANGI QUARTET & CAREL KRAAYENHOF Bandoneon

Het Matangi Quartet en Carel Kraayenhof willen graag Beethovens 250^e geboortedag vieren en laten dit samenvallen met de 100^e verjaardag van Astor Piazzolla. Maar ze doen dit wel op een geheel eigen wijze. Zij zien het als een uitdaging de muziek en de betekenis van beide iconen met elkaar in verbinding te brengen. Wat beide grootheden gemeen hebben is dat ze niet altijd “binnen de muzikale lijntjes kleurden”. Dat is tevens waarom Carel en Matangi zich zo verwant voelen. Met elkaar en met de beide componisten. Samen gaan ze op een muzikale ontdekkingsreis door de vooruitstrevende ritmes en harmonieën van Beethoven en de onconventionele tango-composities van Piazzolla.
Het resultaat is te horen in dit concert.

Het Matangi Quartet bestaat uit:
Karsten Kleijer – Altviool
Daniel Torrico – Viool
Arno van der Vuurst – Cello
Maria-Paula Majoor – Viool

Meer informatie over het Matangi Quartet
Meer informatie over Carel Kraayenhof

Beethovens was over zijn septet Op.20 zo tevreden dat hij het opdroeg aan keizerin Maria Theresa. Ter gelegenheid van zijn 250^e geboortedag klinkt dit werk opnieuw, nu – heel toepasselijk – in zijn geboorteplaats.

BEETHOVEN SEPTET OP. 20: TOT TEVREDENHEID VAN DE MEESTER

Het Septet Op 20 voor strijkers en blazers hoort tot de populairste werken van Beethovens eerste jaren in Wenen. Op nieuwjaarsdag 1800 werd het voor het eerst gespeeld. Voor die tijd bevatte het talrijke moderne en flitsende effecten, maar was ook tegelijkertijd heel publieksvriendelijk. Het was dan ook een van de eerste grote commerciële successen van de nog jonge componist.

GRAAFSCHAP ENSEMBLE

Het Graafschap Ensemble bestaat uit een keur aan Oude Muziek-specialisten met een uitvoerige staat van dienst in  barokorkesten in heel Europa, zoals The Amsterdam Baroque Orchestra, Holland Baroque en Concerto Köln. Het ensemble staat onder leiding van Franc Polman, eerste violist in het Orkest van de Achttiende Eeuw en vaste speler in prestigieuse barokorkesten zoals Musica Antiqua, Les Musiciens du Louvre en het Dresdner Festspielorchester. Hij gaf masterclasses aan de Händelacademie in Karlsruhe, in Pistoia, aan de Zomeracademie Zutphen en aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Met het Narratio Quartet speelt hij dit seizoen alle strijkkwartetten van Ludwig van Beethoven. De viool waarop hij tijdens dit concert speelt is door Pieter Rombouts rond 1690 in Amsterdam gebouwd.

Een reis door de tijd, hoe musici elkaar inspireren… Een ode aan Beethovens leermeester Haydn, Beethovens leerling Brahms en natuurlijk aan de meestercomponist zelf.

BEETHOVEN, ZIJN LEERMEESTER EN ZIJN MUZIKALE ERFGENAMEN

In het concert op het Beethoven Festival brengt het van Baerle Trio een ode aan Joseph Haydn, de leermeester van Beethoven. Ludwig keek erg op tegen hem op en bleef zijn leven lang grote bewondering koesteren voor Haydn. Ook Johannes Brahms, de Duitse componist die door Beethoven erg werd bewonderd om zijn ambachtelijke vakmanschap, wordt tijdens dit concert in het zonnetje gezet.

Van de grote meester zelf tenslotte spelen de musici zijn ‘Erzherzog-Trio’ in Bes groot, opus 97. Beethoven droeg dit werk op aan zijn leerling aartshertog Rudolph van Oostenrijk. Aan de muziek is te horen dat er niet alleen sprake was van meester en leerling, maar ook van een vriendschap tussen beide. Met dit slotconcert wordt het beeld van Beethoven als norse en moeilijke componist enigszins bijgesteld: hij had vooral ook veel plezier in zijn werk.

HET VAN BAERLE TRIO

Het Van Baerle Trio wordt veel gevraagd op de belangrijkste podia voor klassieke muziek. Het trio werd in 2004 opgericht door pianist Hannes Minnaar, violiste Maria Milstein en cellist Gideon den Herder. De naam van het trio is ontleend aan de straat waar hun muzikale wortels liggen en waar ze elkaar tijdens hun studie hebben ontmoet: de Van Baerlestraat in Amsterdam. Inmiddels zijn ze Nederland ontstegen. Hun internationale carrière begon met het winnen van het ARD concours in München in 2013 en het Kamermuziekfestival van Lyon. In Nederland won het drietal het Vriendenkrans Concours, zijn er meerdere CD’s verschenen en wordt het Trio een veelgevraagd op de belangrijkste podia. Het festival is er trots op de Grande Finale van deze speciale editie te kunnen laten verzorgen door het Van Baerle trio.